Kapadokya’nın tarihi açıdan çok zengin bir bölge olduğunu biliyoruz. Kilise, şapel ve manastırlarla çevrili olan Kapadokya’da aynı zamanda Selçuklu mimarileri de mevcuttur. Kiliseler ve vadiler kadar Kapadokya’da gezilecek Selçuklu yapıtları da kiliseler ve vadiler kadar olmasa da çoktur.
Bir tarihi gezi yapmak amacıyla Kapadokya seyahati planlıyorsanız mutlaka tarihle iç içe olan bir otelde konaklamayı tercih etmenizi tavsiye ederiz.
Sarıhan Kervansarayı
Damsa Vadisi’nde yer alan Sarıhan Kervansarayı, bilinene göre 2. İzzeddin Keykavus zamanında, belki de onun tarafından yaptırılan kervansaraydır. Yapım senesi de 1249’dur.
Selçuklu sultanlarının bilinen en son örneğidir çünkü Sarıhan Kervansaraydan sonra han yapılmamıştır. Saruhan veya İpek Yolu olarak da biliriz.
Alaaddin Cami
Alaaddin Tepesi’nde yer alan, en eski Selçuklu eseridir. Selçuklu Sultanları 1. Rükneddin Mesud yılında yapılmaya başlanmış, 1. Alaaddin Keykubat zamanında yapımı tamamlanmıştır.
Mesud, Kılıç Arslan, 1. Gıyaseddin Keyhüsrev, 3. Gıyaseddin Keyhüsrev, 2. Rükneddin Süleyman, 1. Alaaddin Keykubat, 4. Kılıç Arslan mezarları cami avlusunda bulunuyor.
Çavuşin Eski Cami
Sanılana göre caminin ilk imamı Hafız Derviş’ti. Çavuşin’de bulunan en eski ikinci cami konumundadır. 35 m²’lik bir alana sahip olan caminin kapasitesi bir müddet sonra yetersiz kalınca genişletilmiştir.
Selçuklu tarzına ait olan bir minareye sahiptir. 1958 yılında kapatılan cami, 2011 yılında restore edildikten sonra tekrar ziyaretçilere kapıları açılmıştır.
Mehmet Şakirpaşa Medresesi
Medrese olarak yapılan, sonraları da konak, kalı mağazası amacıyla kullanılan Mehmet Şakirpaşa Medresesi günümüzde meslek yüksekokulu olarak kullanılıyor. Mustafapaşa’nın en önemli Osmanlı eseridir ve 1900 yılında yapılmıştır. Binanın ön cephesinde mermerin üzerine yapılan Osmanlı tuğrası, 2. Abdülhamid’in tuğrasına benzemektedir.
Sungur Bey Camisi
1335 senesinde Seyfeddin Sungur Ağa tarafından yaptırılmıştır. Camide ahşaptan yapma sedef kakmalı bir minber vardır ve bu minberdeki kitabede caminin Seyfeddin Sungur Bey emriyle Usta Hoca Ebubekir’e yaptırıldığı yer alır. Cami çift minareli olmakla birlikte İslam ve gotik sanatı birlikte görürüz. Cami 18. Yüzyılda yanmıştır ve üst örtü direklerle desteklenmiştir. Bundan dolayı da original hali kaybolmuştur.
Sultanhan
Kapadokya’da gezilecek Selçuklu yapıtları arasında Sultanhan’da yer alıyor. 1229 senesinde 1. Alaaddin Keykubat tarafından yapıldığı Sultanhanı’nın kitabesinde yazılıdır. Buranın mimarı da Muhammed bin Havlen el Dımışkı’dır. 1278 senesinde meydana gelen yangın sonucu harap olmuş ve Vali Seraceddin Ahmed bin El Hasan tarafından da tamir edilmiştir.
Taşkınpaşa Cami
Karamanlılar döneminden kalan Taşkınpaşa Cami, Damsa Köyü’nde yer alır. Porali geometrik bir şekilde bezeli bordürler ile süslenmiştir. Günümüzde ne yazık ki beyaz badana boya kullanılarak boyanmış ve çirkinleşmiştir. Mihrabı ceviz kakma tekniğiyle yapılmıştır ve Ankara Etnografya Müzesi’nde sergilenmektedir. Günümüze kadar gelen tek tarihi ahşap örnek olması sebebiyle çok önemlidir.
